Zaandam, een stad in de provincie Noord-Holland, was voorheen een zelfstandige gemeente. Op 1 januari 2021 telde de stad 78.705 inwoners. Het is de grootste plaats in de gemeente Zaanstad wat betreft het aantal inwoners, terwijl Assendelft de grootste oppervlakte heeft.

Zaandam is gelegen aan beide zijden van de Zaan en wordt gekenmerkt door twee parallelle dijken: de Oostzijde en de Westzijde. Later werden er dwarspaden aangelegd, waardoor de molens verspreid over het gebied stonden. Een zekere vorming van het centrum heeft plaatsgevonden, vooral in de buurt van de Oostzijderkerk. In de 19e eeuw heeft verdere ontwikkeling van het centrum plaatsgevonden langs de Gedempte Gracht en enkele parallelle straten. Het centrum heeft inmiddels een duidelijke structuur gekregen dankzij het Inverdan-plan, een project dat het centrum en het stationsgebied heeft vernieuwd en opgeknapt.